РОСІЙСЬКА ФЕДЕРАЦІЯ У ЗОВНІШНІЙ ПОЛІТИЦІ ПОЛЬЩІ (2005–2015)

Автор(и)

DOI:

https://doi.org/10.33402/up.2021-14-224-248

Ключові слова:

Республіка Польща, Російська Федерація, зовнішня політика Польщі, польсько-російські відносини, історична політика

Анотація

Проаналізовано зовнішньополітичні відносини Республіки Польща та Російської Федерації у 2005–2015 рр. Встановлено, що у 2005–2007 рр. польські правоконсервативні політичні сили прагнули стримувати Росію від нарощування впливів на пострадянському просторі та одночасно підтримували демократичні перетворення й економічні реформи в Україні, Білорусі, Грузії тощо з наголосом на їхній прискореній інтеграції в європейські й євроатлантичні структури. Ці заходи польського керівництва зазнали невдачі насамперед через небажання Парижа і Берліна йти на протистояння з Москвою. Опираючись на політику історичної пам’яті, польська влада значний акцент у двосторонніх відносинах з Російською Федерацією робила на узгодженні питань щодо трагічних сторінок спільного історичного минулого, що неоднозначно сприймали в Кремлі. Водночас констатовано, що з приходом у 2007 р. до влади у Польщі коаліційного уряду на чолі з Д. Туском польсько-російські політичні відносини зазнали перезавантаження. Польська дипломатія змінювала підходи до формування східної політики й налагодження конструктивного діалогу з РФ на основі політичного прагматизму, що ставало важливим елементом регіональної політики Польщі та мало посприяти просуванню її проєктів в регіоні, зокрема програми «Східне партнерство». Зближуючись з Москвою поза економічними інтересами, Варшава мала стати головним експертом з Росії серед європейських країн, що, безсумнівно, посилило б авторитет країни і її значення для Заходу. Відповідно, протягом шести років польська влада послідовно діяла у фарватері накресленої стратегії «політики нормалізації» взаємин з РФ, і лише з початком військової агресії Росії в Україні польсько-російські відносини значно загострилися.

Посилання

10 lat temu zaczęła się wojna w Gruzji. (2018). Retrieved from https://www.rp.pl/ Polityka/180809504-10-lat-temu-zaczela-sie-wojna-w-Gruzji.html [in Polish].

Blyzniak, O. (2018). Skhidnyi napriam yevropeiskoii polityky susidstva: polski initsiatyvy. Politychne zhyttia, 2, 109–117 [in Ukrainian].

Bratkiewicz, J. (2017, Styczeń, 23). Tezy o polityce RP wobec Rosji i Ukrainy. Re- trieved from http://www.pap.pl/aktualnosci/news,781082,msz-ujawnilo-notatke-z-2008- r-waszczykowski-to-byl-poczatek-zwrotu-ku-polityce-prorosyjskiej.html [in Polish].

Bukharin, N. I. (2013). Rossiia – Polsha: Opyt dvadtsatiletnikh otnoshenii: 90-e gody XX veka – pervoie desiatiletie XXI veka. Saint Petersburg: Nestor-Istoriia [in Russian].

Chekalenko, L. (2018). Respublika Polshcha yak skladnyk amerykanskoho chyn- nyka bezpeky Tsentralno-Skhidnoii Yevropy. Ukraina dyplomatychna: shchorichnyk, 19, 688–706 [in Ukrainian].

Chernova, A. (2013). «Vostochnaia politika» Polshy: ot kontseptsyi «ULB» do «Vostochnogo partnerstva». Vestnik MGIMO-Universiteta, 6 (33), 15–24 [in Russian].

Chojan, A. (2016). Fundamenty ideowe i cele polityki zagranicznej Prawa i Spra- wiedliwości z perspektywy 2005 roku. Myśl Ekonomiczna i Polityczna, 1 (52), 208–212 [in Polish].

Cichocki, B. (2013). Stosunki z Rosją po pięciu latach polskiej polityki normali- zacji. Bezpieczeństwo Narodowe, 27, 29–48 [in Polish].

Czachor, R. (2011). Miejsce Federacji Rosyjskiej w polskiej polityce wschodniej. Bilans 20-lecia. Wrocławski Przegląd Międzynarodowy, 2, 109–131 [in Polish].

Dulak, M. (2010). Partnerstwo Wschodnie jako priorytet polskiej prezydencji. In M. Brachowicz (Ed.), Wyzwania polskiej prezydencji 2011 (pp. 47–57). Kraków [in Polish].

Eksperci o szczycie Unia–Rosja w Samarze. (2007, Maj 17). Retrieved from https:// www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/eksperci;o;szczycie;unia;- ;rosja;w;samarze,16,0,241936.html [in Polish].

Exposé Donalda Tuska z 23.11.2007. (2007). Retrieved from https://www.bankier. pl/wiadomosc/Expose-Donalda-Tuska-z-23-11-2007-7329167.html [in Polish].

Fotyga: w sprawie rosyjskiego embarga w polskim imieniu rozmawia UE. (2007, Maj 17). Retrieved from https://www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/ fotyga;w;sprawie;rosyjskiego;embarga;w;polskim;imieniu;rozmawia;ue,159,0,241823.html [in Polish].

Greszta, M. (2008, Luty 8). Prasa rosyjska o wizycie Tuska w Moskwie. Retrieved from https://wyborcza.pl/1,75399,4911801.html [in Polish].

Grodzki, R. (2010). Stosunki polsko-rosyjskie – nowe otwarcie? Biuletyn Instytutu Zachodniego, 38, 1–11 [in Polish].

Hipsz, N. (2011, Marzec) Rocznica katastrofy smoleńskiej. Komunikat z badań. (BS/31/2011). Warsaw. Retrieved from www.cbos.pl. [in Polish].

Instytut Pamięci Narodowej. Przegląd mediów – 14 lutego 2005 r. (2005, Luty 14). Retrieved from https://ipn.gov.pl/pl/dla-mediow/media-o-ipn/14353,przeglad-mediow- 14-lutego-2005-r.html [in Polish].

Interviu Ministra inostrannykh del Rossii S. V. Lavrova, opublikovannoie v «Gazete vyborchej» (Varshava) 7 fevralia 2008 goda. (2008, Fevral 7). Retrieved from https:// www.mid.ru/web/guest/foreign_policy/news/-/asset_publisher/cKNonkJE02Bw/content/ id/349970 [in Russian].

Kozłowska, A. (2005, Październik 30). Wynik wyborów prezydenckich w opinii zagranicy. Retrieved from http://www.psz.pl/92-polska/polska-wynik-wyborow- prezydenckich-w-opinii-zagranicy [in Polish].

Lakomy, M. (2011). Główne problemy w stosunkach polsko-rosyjskich na początku XXI wieku. In M. Stolarczyk (Ed.), Stosunki Polski z sąsiadami w pierwszej dekadzie XXI wieku (pp. 69–112). Katowice: Wyd-wo Uniwersytetu Śląskiego [in Polish].

Lisiakiewicz, R. (2011). Polityka Rosji wobec Polski w okresie prezydentury Wła- dimira Putina (2000–2008). Toruń: Wyd-wo MADO [in Polish].

Maszkiewicz, M. (2013). Między bezpieczeństwem a tożsamością. Rosyjskie, ukraińskie i białoruskie interpretacje idei i koncepcji w polskiej polityce wschodniej (1990–2010). Warsaw: Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu [in Polish].

Meller, S. (2011). Informacja ministra spraw zagranicznych o zadanich polskiej polityki zagranicznej w 2006 r. Przedstawiona na 10 posiedzieniu Sejmu RP V kadencji 15 lutego 2006 roku. In Exposé ministrów spraw zagranicznych 1990–2011 (pp. 239–343). Warsaw: MSZ [in Polish].

Mruz, M. (2011). Polsko-ukraiinske stratehichne partnerstvo i prohrama Skhid- noho partnerstva u konteksti vidnosyn Varshava-Kyiv. Sproba otsinky i perspektyvy na maibutnie. Aktualni problemy mizhnarodnykh vidnosyn, 97 (2), 111–119 [in Ukrainian].

Nemenskii, O. (2013). Rossiisko-polskie otnosheniia posle Smolenskoi katastrofy. Problemy natsyonalnoi strategii, 6 (21), 75–94 [in Russian].

Nemenskii, O. (2014, Iiul 26). Rossiisko-polskie otnosheniya: konets «normalizat- syi». Retrieved from https://regnum.ru/news/1829783.html [in Russian].

Niezadawalające stosunki polsko-rosyjskie. (2006, Wrzesień 13). Wprost. Retrieved from https://www.wprost.pl/kraj/94804/Niezadawalajace-stosunki-polsko-rosyjskie. html [in Polish].

Ofi tserov-Belskii, D. V. (2014). Rossiia i Polsha: neizbezhnoie sosedstvo? Vestnik MGIMO-Universiteta, 6 (39), 18–28 [in Russian].

Pidtrymka yevropeiskykh prahnen Ukrainy – odne z holovnykh zavdan Polshchi, zaiavyv hlava polskoho MZS. (2006, Liutyi 15). Retrieved from https://www.ukrinform. ua/rubric-polytics/326804-pdrimka_vropeyskih_pragnen_ukrani___odne_z_golovnih_ zavdan_polshch_zayaviv_glava_polskogo_mzs_455182.html [in Ukrainian].

Pomianowski, J. (2008, Luty 8). Przez Kijów do Moskwy. Retrieved from https:// wyborcza.pl/1,76842,4909042.html [in Polish].

Przemówienie premiera Putina na obchodach 70. Rocznicy wybuchu II wojny światowej (2009, Wrzesień 1). Retrieved from https://dzieje.pl/aktualnosci/przemowienie- premiera-putina-na-obchodach-70-rocznicy-wybuchu-ii-wojny-swiatowej [in Polish].

Putin, W. (2009, Sierpień 31). Karty historii – powód do wzajemnych pretensji, czy podstawa pojednania i partnerstwa? Retrieved from https://wyborcza. pl/1,76842,6983945,List_Putina_do_Polakow_pelna_wersja.html [in Polish].

Radek Sikorski w Moskwie. (2008, Styczeń 21). Retrieved from https://wydarzenia. interia.pl/swiat/news-radek-sikorski-w-moskwie,nId,834360 [in Polish].

Rotfeld, A. D. (2011). Informacja ministra spraw zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2005 r. Przedstawiona na 96 posiedzeniu Sejmu RP IV kadencji 21 stycznia 2005 r. In Exposé ministrów spraw zagranicznych 1990–2011 (pp. 306–321). Warsaw: MSZ [in Polish].

Shapovalova, O. (2010). Skhidne partnerstvo: asymetriia ochikuvan i mozhlyvostei. International Review, 3, 2–8 [in Ukrainian].

Sikorski w Sejmie głównie o sytuacji na Ukrainie i roli Rosji. (2014, Maj 8). Retrieved from https://www.radiopik.pl/3,15179,sikorski-w-sejmie-glownie-o-sytuacji- na-ukrainie&s=1762&si=1762&sp=1762 [in Polish].

Sikorski, R. (2011). Informacja ministra spraw zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2009 r., przedstawiona na 35 posiedzeniu Sejmu RP VI kadencji 13 lutego 2009 r. In Exposé ministrów spraw zagranicznych 1990–2011 (pp. 396–418). Warsaw: MSZ [in Polish].

Sikorski, R. (2011). Informacja ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2008 r., przedstawiona na 15 posiedzeniu Sejmu RP VI kadencji 7 maja 2008 r. In Exposé ministrów spraw zagranicznych 1990–2011 (pp. 377–395). Warsaw: MSZ [in Polish].

Sikorski, R. (2011). Informacja ministra spraw zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2011 r., przedstawiona na 87 posiedzeniu Sejmu RP VI kadencji 16 marca 2011 r. In Exposé ministrów spraw zagranicznych 1990–2011 (pp. 437–454). Warsaw: MSZ [in Polish].

Stolarczyk, M. (2013). Rosja w polityce zagranicznej Polski w okresie pozimno- wojennym (aspekty polityczne). Studia Politicae Universitatis Silesiensis, 11, 13-107 [in Polish].

Strzeszewski, M. (Ed.). (2005, Grudzień). Opinie o stosunkach polsko-rosyjskich. Komunikat z badań. (BS/202/2005). Warsaw. Retrieved from www.cbos.pl [in Polish].

Sydoruk, T. (2010). Polske bachennia skhidnoii polityky Yevropeiskoho Soiuzu. Naukovi zapysky Natsionalnoho universytetu «Ostrozka akademiia». Seriia: Politychni nauky, 4, 188–198 [in Ukrainian].

Tusk rozpoczął wizytę w Moskwie. (2008, Luty 8). Retrieved from https://www. wprost.pl/swiat/123237/Tusk-rozpoczal-wizyte-w-Moskwie.html [in Polish].

Wasiuta, O. (2009). Stosunki polsko-rosyjskie. In W. T. Modzelewski (Ed.), Polska wobec sąsiadów. Współczesne stosunki polityczne (pp. 9–50). Olsztyn: Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie [in Polish].

Weremiuk, S. (2015). Polska wobec Rosji w latach 1992–2014. Od zależności postimperialnych do trudnych relacji. Analiza wybranych aspektów. Przegląd Bezpie- czeństwa Wewnętrznego, 13, 98–136 [in Polish].

Zięba, R. (2018). Główne problemy w stosunkach polsko-rosyjskich. Stosunki Międzynarodowe – International Relations, 54 (3), 9–34 [in Polish].

Завантаження

Опубліковано

2025-05-23